Laravel Nedir?

PHP tanımı ile ilgili bilgi verirken, PHP programlama dilinin açık kaynaklı olduğundan söz etmiştik. PHP kütüphaneleri arasında özellikle son zamanlarda dikkat çeken Laravel, MVC olarak da bilinen bir programlama metodunu PHP ile kullanmanıza imkân verir. MVC ise, “Model – View – Controller” olarak tanımlanabilecek bir tasarım metodu, dizayn paternidir. Laravel nedir? PHP için önemi nedir? Laravel kullanımı hakkında detayları sizlere aktarmaya çalışacağız.

 

Laravel Kütüphanesi

PHP özellikle HTML ve Javascript Kütüphaneleri ile yaygın olarak kullanılır. Bu dillerden HTML, bir programlama dili sınıflandırılmaz. Programlama dilleri ile ilgili bu sınıflandırmaya, PHP’de de rastlarız. PHP’nin ilk ortaya çıktığı zamanlarda, OOP olarak da bilinen “Object” tabanlı programlama sadece C Programlama Dili tekelindeki bir imkândı. Daha sonra, Javascript ve PHP için de OOP yani “Nesne Yönelimli Programlama” imkânı doğdu. Günümüzde MVC altyapısına ek olarak OOP tasarım metodu, PHP Laravel Kütüphanesi ile mümkün. İlk kez 2011 Yılında 1.0 sürümü ile kullanıcılara merhaba diyen Laravel, günümüzün en çok kullanılan PHP Kütüphaneleri arasında yer almaktadır.

PHP Laravel’in sunduğu en önemli özelliklerin başında bağımlılık ve akıcı arabirim yani “fluent interface” bulunur. Daha önce, PHP eğitimi konuları içeriğimizde, hangi kaynaktan PHP dersleri alırsanız alın, konuların benzer olduğundan söz etmiştik. OOP Tasarım Mantığı, Laravel ile PHP kullanıcılarının da faydalandığı bir tasarım unsuru olarak karşımıza çıkıyor. PHP’de yeniyseniz, OOP veya MVC gibi kavramlar size biraz yabancı gelir. Terimleri anlamazsanız, Laravel’in PHP için ne ifade ettiğini tam olarak anlamayabilirsiniz. Bu nedenle ilk olarak bu konulardan söz edelim. Sonrasında Laravel kullanımı ile ilgili detaylardan kısaca söz edeceğiz.

 

OOP Nedir?

OOP bir kısaltmadır ve “Object Oriented Programming” anlamına gelir. “Nesne Yönelimli Programlama” Mantığı, bir yazılım veya program değildir. Nesne yönelimli programlama olarak dilimize geçen bu kısaltma, bir internet sitesi, mobil uygulama veya dijital oyunda her eylem ve unsurun bir tür “nesne” olarak tanımlanmasını sağlar. OOP Mantığı içinde, dijital bir ürünün her parça veya kısmı soyut bir nesne olarak tanımlanır. Karmaşık bir tanım olarak geldiyse şu örneği düşünebilirsiniz. Gerçek hayatta var olan bir otomobili düşünün. Otomobil nesnesi; içinde otomobille ilgili pek çok özellik içerir. Kapı sayısı, motor türü, kasa türü, vites şekli gibi. Bu model veya sınıf farklı markalardan otomobilleri kapsasa da, temel özellikler aynıdır. PHP OOP veya Laravel, ancak deneyimli PHP kullanıcılarının üstesinden geldiği bir tasarım yoludur. Bununla beraber Laravel kullanımı başlı başına bir eğitimin konusu olabilir.

PHP programlama dili kütüphanelerinden Laravel başlı başına bir konudur. Laravel kullanımı konusunda uzmanlaşmak isterseniz, PHP ile sağlam temeller atarak sonrasında OOP Mantığı konusunda kendinizi geliştirmeyi düşünebilirsiniz. Bugün tıpkı PHP ve Laravel Kullanımı için geçerli olduğu gibi, diğer diller de OOP Mantığı yaygın olarak kullanılır. Javascript’in de kendi altında pek çok kütüphanesinin bulunduğu ve her birinin farklı framework’ler sunduğu bilinmektedir.

Nesne yönelimli programlama yani OOP; pek çok alt konu içerir. Kalıtım, ebeveyn sınıf, model ve MVC gibi konular, PHP ve Laravel için olduğu kadar Javascript – React Native ve benzeri diller için de geçerlidir. Peki, OOP Mantığını nasıl iyi anlarsınız?

PHP programlama dili ile yola çıktıysanız, öğrenmesi kolay olan diller ile ilerlemeye devam edin. Programlama dilleri için yol ayrımı “scripting” ve “OOP” olarak ayrılır. Bu nedenle HTML, PHP, Javascript ve sonrasında Python ve Java gibi dillerde eğitim alırsanız OOP konusunda uzmanlaşabilirsiniz. Ancak zamanınız yoksa, PHP ve Python’un kendi Object Oriented Programming konularını inceleyebilirsiniz. Özetle, nesne yönelimli programlama öğrenmek için de sık sık deneme yapmalı ve sabırla yolunuza devam etmelisiniz.

 

MVC Nedir?

OOP ve Laravel Kullanımı aynı zamanda PHP’nin MVC tasarım anlayışı ile kullanılmasına da imkân vermektedir. MVC, temel olarak bir tasarım mimarisi anlayışıdır. Özellikle çok sayıda kod satırından oluşan karmaşık tasarım süreçleri için MVC önemlidir. MVC’de veriler bir iş akışı modeline göre düzenlenir. Gösterim ve kontrol, diğer iki önemli unsurdur. Esas olarak MVC’nin kısaltması da bu sürecin ilk harflerinden oluşur.

PHP, Laravel ve OOP kullanımı öncesinde basit bir mantıkla çalışan bir tür mantıksal dildi. Genellikle PHP kullanılan sitelerde HTML de yoğun olarak kullanılırdı. Örneğin bir web sitesinin kısımları bu şekilde tasarlanırdı. Buna karşın, Laravel kullanımı hem PHP’nin daha ciddiye alınmasını sağladı, hem de usta yazılımcılar için çok daha önemli bir dil haline getirdi.

 

Laravel Kütüphanesi Kurulumu

Laravel kullanımı için ilk olarak sağlam bir PHP temelinizin olması gerekiyor. En güncel versiyonu Laravel 8.0 olan kütüphanenin kurulumu için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz. Eğer OOP ve MVC gibi konularda kafanız karıştıysa, PHP dersleri konularındaki bu başlıkları arayın veya temel programcılık kavramları ile ilgili kaynakları inceleyin.

 

Windows Laravel Adımları:

Composer Yazılımını Kurun.

Windows PC’de Klavyedeki Windows Tuşundan Konsol Ekranına Ulaşın.

Konsol Ekranından Masaüstüne cd Komutu İle Ulaşın.

Daha Sonra Konsol Ekranına Aşağıdaki Kod Satırını Yazabilirsiniz:

composer global require laravel/installer

Daha Sonra Komut Ekranına Şu Kodu Girebilirsiniz:
composer create-project laravel/laravel example-app

Yükleme bittiğinde, projenizin masaüstüne kurulduğunu göreceksiniz.
Tarayıcınız ile Laravel Anasayfanızı Açarak Kütüphaneyi Kullanabilirsiniz.